Οι μετανάστες ως πολίτες

Δεδομένης της κεντρικής σημασίας του θέματος στη δημόσια συζήτηση στην Ευρώπη σήμερα, η συζήτηση για τη μετανάστευση είναι τόσο ηθική όσο και πολιτική πράξη. Όλες οι πρόσφατες εκθέσεις του Ευρωβαρόμετρου δείχνουν ότι οι πολίτες της ΕΕ θεωρούν ότι η μετανάστευση αποτελεί μία από τις κυριότερες ανησυχίες της κοινωνίας: «Η μετανάστευση και η τρομοκρατία είναι σαφώς οι κυριότερες ανησυχίες σε επίπεδο ΕΕ», δηλώνει το Eυρωβαρόμετρο 88  (2017), ενώ το Παρατηρητήριο των Στάσεων του Δημοσίου για τη Μετανάστευση φανερώνει ότι ένα εντυπωσιακό ποσοστό Ευρωπαίων έχει αρνητικά συναισθήματα προς τη «μετανάστευση ανθρώπων από χώρες εκτός της ΕΕ».

Η Paola Parmiggiani (2015, σελ. 4) εξηγεί ότι η κυρίαρχη δημόσια, δημοσιογραφική και πολιτική φωνή «τείνει να αποδώσει μεταβατικά και προσωρινά χαρακτηριστικά στο φαινόμενο της μετανάστευσης, όπως μια περιορισμένη παρουσία στο χρόνο. Ως «οικοδεσπότες», οι μετανάστες εμφανίζονται σχεδόν ως άτομα με αναστολή, ως «διπλά απουσιάζοντα» άτομα (Sayad 2002), για τα οποία δεν χρειάζεται να σκεφτούμε καμία ελπίδα για το μέλλον ή μονιμότητα στην «προσωρινή» χώρα υποδοχής, ως μη αναγνωρισμένες παρουσίες των οποίων η ιστορία, η εμπειρία και οι ικανότητες ζωής είναι δευτερεύουσες, ως κατώτερα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο σε συνδυασμό, τις περισσότερες φορές, με χαμηλή γνωστική ικανότητα και που εγκατέλειψαν τη χώρα τους λόγω έλλειψης δεξιοτήτων.»[1]  Οι εκστρατείες επικοινωνίας πρέπει να λειτουργήσουν για να μεταδώσουν το αντίθετο μήνυμα, καθιστώντας σαφές ότι οι μετανάστες είναι νέα μέλη της κοινωνίας υποδοχής, δείχνοντας στους πολίτες πώς πρέπει να υιοθετηθεί μια μακροπρόθεσμη προοπτική και υπογραμμίζοντας ότι όσο περισσότερο επενδύει η κοινωνία στην ένταξη των μεταναστών, τόσο πιο εύκολο είναι να δημιουργηθεί ένας ενάρετος κύκλος στον οποίο οι νέες αφίξεις μπορούν να κάνουν μια θετική διαφορά στην κοινωνία.

Μια άλλη σημαντική πτυχή που πρέπει να θυμόμαστε όταν μιλούμε για τη μετανάστευση, που συνδέεται με αυτήν, είναι ο κίνδυνος μεταφοράς στερεοτυπικών εικόνων.

Για παράδειγμα, λαμβάνοντας ως παράδειγμα τις εκστρατείες επικοινωνίας για το ζήτημα της ένταξης στην εργασία, η Paola Parmiggiani επιμένει ότι οι επικοινωνιακές εκστρατείες σχετικά με το θέμα της ένταξης στην εργασία θα πρέπει να αποφεύγουν να εκπροσωπούν τους μετανάστες «όπως αναμένεται από κάποιους να είναι: σε μια κατάσταση αιώνιας ανάγκης ή στο ρόλο ενός εργαζομένου με χαμηλή ειδίκευση. Με αυτόν τον τρόπο, αντί της αποδόμησης της συλλογικής εικόνας, το τελικό αποτέλεσμα θα ήταν να το επαναλάβουμε, υποβιβάζοντας τον μετανάστη σε ένα στερεότυπο ρόλο».

Η συγγραφέας τονίζει αντ’ αυτού τη δύναμη των εκστρατειών ευαισθητοποίησης που παρουσιάζουν τους πρόσφυγες ως «ανθρώπους σαν εμάς (επαγγελματίες, δασκάλους, καλλιτέχνες, επιστήμονες, εργαζόμενους, αγρότες, κ.λπ.), με τη μόνη διαφορά ότι αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και από τους αγαπημένους τους λόγω του πολέμου και των διωγμών. Άνθρωποι που, αν ενταχθούν στην κοινωνία μας, μπορούν να συμβάλουν στην οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική ανάπτυξή της και που μπορούν να δώσουν κύρος στη χώρα ασύλου όπου τους δίνεται η δυνατότητα να εκφραστούν [2].

[2] Ibidem, p.7

Αποφύγετε τα στερεότυπα

Η απόπειρα οικοδόμησης μιας αντι-αφήγησης (βλ. Επίσης την ενότητα Αφηγήσεις) στους μετανάστες ως απειλή μπορεί να οδηγήσει σε μια εξίσου στερεοτυπική απεικόνιση ενός «καλού μετανάστη» – καλή επειδή μπορεί να ενσωματωθεί και είναι «αποδεκτή» σύμφωνα με η κοινωνία υποδοχής. Όπως υπογραμμίζεται από τους συγγραφείς των δοκιμίων που περιέχονται στην ανθολογία The Good Immigrant (2016), αυτό οδηγεί στο διαρκές άγχος των έγχρωμων ανθρώπων να δικαιολογήσουν το χώρο τους, να δείξουν ότι «έχουν κερδίσει τη θέση τους στο τραπέζι».

Επικοινωνήστε μαζί μας!



© CLARINET PROJECT 2019
Communication of Local AuthoRities for INtegration in European Towns


PRIVACY POLICY | COOKIE POLICY

Unsubscribe newsletter


This project was funded by the European Union’s Asylum, Migration and Integration Fund.
The content of this document represents the views of the author only and is his/her sole responsibility.
The European Commission does not accept any responsibility for use that may be made of the information it contains.